Eng hayratli mo‘’jiza: «100 D CINEMA»

Internetdan ma’lumot olayotgan ekansiz, “3D” o‘lchamdagi tasvirdan xabardormisiz, ushbu formatda film tomosha qilganmisiz, deb so‘rashim nojoiz. Hattoki hozir yurtimizda “5D” “7D” hajmdagi tasvirlarni namoyish etayotgan kinoteatrlar ham faoliyat yuritmoqdaki, bu ko‘pchilikka yangilik emas. Tasvirni tomoshabinga uch o‘lchamda, besh yoki yetti o‘lchamda yetkazib berish degani – uni ko‘rsatilayotgan kinotasvirga tom ma’noda olib kirish, film kechinmalarini ovoz va tashqi harakatlar yordamida tomoshabin ruhiyati to‘laroq his qilishini bildiradi. Tomoshabin go‘yo bunda nafaqat ruhiy balki jismoniy jihatdan ham filmning ichida yurgandek his qiladi o‘zini.

Endi bir o‘ylab ko‘raylik. Ushbu turdagi filmlarni bir marta bo‘lsa ham ishtirokchisi bo‘lganlar yaxshi biladi: oddiy to‘rtburchak qog‘oz ekrandagi voqealar ko‘zoynak, holatga qarab qimirlab turuvchi o‘rindiq, har tomondan o‘rnatilgan bir necha havo va suv purkovchi sodda qurilmalarning yuqori texnik maxsus programma vositasida ma’lum bir paytda harakatlanishi bizni hayratlantiradi.
Ha, texnika taraqqiyoti mo‘’jizalaridan hayratdamiz!.. Aslida esa har birimizning tomchi suvdan inson shakliga kirib, aniq chizib berilgan hayot yo‘limizda ketib borishimiz va kutilmagan paytda jon berishimiz haqiqiy mo‘’jiza emasmi?! Jism oddiy loydan bunyodga kelib, ruhimiz ma’lum vaqtga qadar omonat sifatida arshdan tushirilgani haqida chuqur fikr yurgizsak, biz ham aslida hayot atalmish filmning ojiz aktyorlarimiz xolos. Tug‘ilish va o‘lim, qanday inson bo‘lib hayot kechirishligimiz eng mukammal senariy – taqdir kitobi “Lavhul qalam”da avvaldan belgilab qo‘yilgan. Biz esa shunchaki Ulug‘ yaratguvchining mukammal chizgilar vositasida bunyod etilgan va Uning hayot atalmish buyuk kinosi ishtirokchilarimiz holos. Faqat ezgu harakatlarga buyurilgan ojiz ishtkorchi-kuzatuvchilar…
Kamchiligimiz shundaki, biz Yaratganning bizga ma’lum bo‘lgan karomatlarini, dunyoning o‘tkinchi ekanligini tilimizda tasdiqlaymizu, amalda osiy bo‘lib, boqiylikka da’vo qilayotgandekmiz. Kinoda uchraydigan oddiy o‘tkinchi epizodlarga mahliyo bo‘lib qolganimiz kabi ayrim o‘rinlarda dunyo matolari aqlimizni o‘g‘irlab olayotganligini hech birimiz inkor qila olmaymiz. Ha, inson hayvon va farishta maqomining o‘rtasidagi me’yorda yaratilgan ojiz bir molekula xolos aslida. Biz har qancha aqlli, har qancha erishuvchi bo‘lmaylik, hech bir narsa U hohlaganidan ortiq ham, kam ham bo‘lmaydi.
Har bir ruh inson jismiga kiritilishidan avval arshi a’loda – Yaratganning qabulida iymon yo‘lida sobit bo‘lishlikka, Uning aytganidadan tashqariga chiqmaslikka qasam ichar ekan. So‘ngra Buyuk Yaratguvchining qudrati bilan u xotiralar o‘chirilib, ruh inson jismiga ko‘chib, noldan dunyo yuzini ko‘rarkan. O‘xshashlikni qarangki, biz ham hayotda o‘zimiz kabi oddiy kishilar tomonidan ijod qilingan biror bir kinoni tomosha qilar ekanmiz, hissiyotga berilamiz: goh yig‘laymiz, goh kulamiz. Yana bir asosiy narsaga ahamiyat beringki, kino biror bir jinoyatchining qahramonliklari haqidagi voqealar tasviriga doir bo‘lsa, u har qancha razolatga botgan bo‘lmasin qahramonliklari va yoki boy-badavlatligi uchun ham bir muddat bo‘lsada uning o‘rnida bo‘lib qolgimiz keladi. Oddiy misol: “Shaytanat”dagi Asadbekka, “Kurtlar vodiysi”dagi Po‘latga kim xavas qilmagan?! Axir bu kino, hayotimiz esa boshqa-ku!.. Atrofimizdagi har bir zarrada hikmat yashirin. O‘ylamaymizmi?!.
Aytmoqchi bo‘lganim, bu dunyoviy hayotimiz ham aslida kinoning o‘zginasi! Unda bizning ayrimlarimiz anglab, ayrimimiz anglamay rol ijro etamiz! Qazoi qadar yetib, bu mukammal kinodagi o‘z ijroimizga doir rolimiz tugagach esa, Buyuk Rejissiyor tomonidan mehnatimiz, salohiyatimiz, buyurilganini qanday bajara olganimizga qarab, yo ajru mukofot yo jazoimiz tayinlanadi. Mana sizga eng hayratli mo‘’jiza!

   Go‘yoki hayot, har narsaga Qodir zotning bizga ma’lumgina irodasi bilan bunyodga kelgan “100D” o‘lchamli kino. Ruhimiz kinoda ishtirok etish uchun jismimiz niqob sifatida berildi. Tanamizda mavjudlari: ko‘rish, eshitish, his etish, yetti muchchamizning sog‘ligi, boy yoki faqirligimiz bizga ato e’tilgan ne’mat va sinovdir.
Qog‘oz kapitallar muhim ahamiyat kasb etayogan bugungi zamonda ko‘pchiligimiz noliymiz: nega men halol bo‘laturib faqirmanu, nega qo‘shnim muttaham bo‘lsada boy?! Bunda ikki narsaga e’tibor bering, birinchidan, qo‘shningizni qaysidir sabablarga ko‘ra siz muttaham deb bilasiz, ammo Rahmon nazdida uning qanday yaxshi amallari borligi sizga qorong‘u! Ikkinchidan, agar u xalqqa oshkor tarzda sudxo‘r, qimorboz, o‘g‘ri yoki sharobxo‘r bo‘lgan taqdirda ham badavlat hayot kechirayotgan bo‘lsa, bu uning kofirligini yanada oshirish uchun yuborilgan vositadir, ehtimol. Yaratganning mo‘min bandalariga marhamati dunyoviy boyliklar bilan o‘lchanganida iymonsiz kishiga U pashshaning qanoticha ham ulush bermasligi Muqaddas kitobimizda bayon etib o‘tilgan.
Gapirsa gap ko‘p, shukr esa kam. Bugunda jannatmonand Vatanimizda yuqorida maqoyis qilganimiz – hayot kinosi eng go‘zal notalarda. Har bir islohot inson uchun. Faqat halol yashaydigan, atrofga yaxshiliklar ulashib, yetgan va yetishayotgan ne’matlarimizga shukr aytib charchamaydigan payt.
Yevropaning rivojlangan mamlakatlari hali hanuz jahon iqtisodiy inqirozi ta’siridan butkul chiqa olmay, ishsizlik soni oshib, chora izlashda davom etayotgan bir paytda dunyo iqtisodchilari e’tirofidan tushmay kelayotgan “o‘zbek modeli” sharofati, avvaldan tayyorgarligini ko‘rib qo‘yganimiz inqirozga qarshi chora tadbirlar dasturi natijasida inqirozdan yugurib o‘tib ketdik, sezmadik ham hatto, desam aslo mubolag‘a bo‘lmaydi. Davlatimiz rahbarining O‘zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasi qabul qilinganligining 21 yilligiga bag‘ishlangan tantanali marosimida so‘zlagan ma’ruzasida har jabhada tobora o‘sish, tobora yuksalish ekanligi aniq faktlar bilan izohlab o‘tildi: aynan jahon iqtisodiy inqirozi davri 2008-2013 yillarda mamlakatimizda yalpi ichki mahsulot hajmining o‘sishi 8 foizdan oshgani va 2014 yilda bu ko‘rsatgich 8.1 foizni tashkil etishi kutilayotgani, mustaqillik yillaridagi aholining real daromadlari jon boshiga 8.2 barobar oshgani esa turmush darajamiz tobora yaxshilanib borayotgani va borajagidan dalolat emasmi? Birgina poyoniga yetgan yilning o‘zida qishloq ahliga uy-ro‘zg‘or buyumlari sotib olish uchun 68 milliard so‘mlik iste’mol kreditlari, mamlakatimiz aholisiga 346 milliard so‘mlik ipoteka kreditlari ajratilgani, 970 mingdan ortiq yangi ish o‘rinlari yaratilgani, 500 mingdan ortiq kasb-hunar kolleji o‘quvchilarining doimiy ish o‘rni bilan ta’minlanganligi kabi shu yilning o‘zida erishilgan sanog‘i bisyor marralar yuraklarimizni hayajonga solmaydimi? Nimadan nolish mumkin?!
Bizning turmushimizni ham yuqoridagi tashbehimiz kabi hayot atalmish kinoga qiyoslasak, O‘zbekiston hayot kinosidagi eng go‘zal sahna! Fikratimiz uchun birgina Qo‘shma shtatlarga “arktika pingvinglari ko‘chib kelishni rejalashtirayotgan” qahraton sovuq kelgan bir paytda, yurtimizda qish bo‘lsada harorat mo‘’tadil ekanligini aql tarozisiga solishning o‘zi ham kifoya. Har ne bo‘lganida ham muhimi hayotning turli og‘ir-yengil sinovlarida ruhimiz sinmay, mustahkam iroda va bag‘rikenglik bilan yuksak marralar sari shiddat bilan intilib, O‘zbekiston atalmish betakror sahnada rol o‘ynayotganimiz uchun Buyuk Rejissiyorga yana bir bor shukr!!!

Alisher ABDUMALIKXON,  IDROK.UZ